تمام جنبندگان الله را سجده می‌نمایند.

قبلا بیان شد که از نظر الله، کل پدیده‌های گیتی او را تسبیح می‌کنند.
در این بحث به موضوعی مشابه می‌پردازم؛ موضوع سجده کردن تمام کسانیکه در زمین و یا آسمان هستند، به الله.
قرآن موجوداتی را که برای الله سجده می‌نماییند، را مشخص نموده است؛
أَلَمْ تَرَ أَنَّ اللَّهَ يَسْجُدُ لَهُ مَن فِي السَّمَاوَاتِ وَمَن فِي الْأَرْضِ وَالشَّمْسُ وَالْقَمَرُ وَالنُّجُومُ وَالْجِبَالُ وَالشَّجَرُ وَالدَّوَابُّ وَكَثِيرٌ مِّنَ النَّاسِ وَكَثِيرٌ حَقَّ عَلَيْهِ الْعَذَابُ وَمَن يُهِنِ اللَّهُ فَمَا لَهُ مِن مُّكْرِمٍ إِنَّ اللَّهَ يَفْعَلُ مَا يَشَاءُ (حج/18) آيا ندیدی كه الله است كه برای او هر كس در آسمانها و هر كس در زمين است و خورشيد و ماه و ستارگان و كوهها و درختان و جنبندگان و بسيارى از مردم ، سجده مى‏كنند و بسيارى‏اند كه عذاب بر آنان واجب شده است و هر كه را الله خوار كند او را گرامى‏دارنده‏اى نيست چرا كه الله هر چه بخواهد انجام مى‏دهد.

همانگونه که در این آیه مشاهده شده، الله بیان می‌نماید که تمام پدیده‌های گیتی،او را سجده می‌نماید و در این بین از برخی از این سجده کنندگان با نام یاد می‌نماید: خورشید، ماه، کوهها، درختان، جنبندگان و بسیاری از مردم।

در این آیه سجده کردن پدیده‌هائی که نام برده را امری بدیهی می‌داند؛ زیرا در ابتدای جمله از کلمه‌ی الم تر (آیا ندیدید) استفاده نموده است؛ هرگاه قرآن این ابتدای آیه‌ای الم تر بیان نموده است، منظورش بیان حقیقتی مسلم است که انسانها نیز از آن آگاهی دارند.
از نظر قرآن، خورشید در هنگام گردش به دور زمین در پائین ترین نقطه‌ی گیتی، الله را سجده می‌نماید و سپس بازمی‌گردد، قرآن از این نقطه، بعنوان ثری یاد می‌نماید؛
لَهُ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَمَا فِي الْأَرْضِ وَمَا بَيْنَهُمَا وَمَا تَحْتَ الثَّرَى (طه/6) آنچه در آسمانها و آنچه در زمين و آنچه ميان آن دو و آنچه زير ثری است از آن اوست.

سجده کردن ماه و ستارگان نیز بر اساس پنداری مشابه بیان شده است.

محمد ابن عبدالله در جوانی مرتبا به کوهها می رفت و در غاری مشهور به حرا، به تفکر در مورد دنیا و چگونگی پیدایش و بررسی وضعیت حال آنها می‌پرداخت؛ او در این بررسیها، کوهها را موجوداتی استوار می دید که محکم بر زمین چسبیده‌اند، لذا در ذهن خویش آنها را مشغول سجده کردن الله می یافت.

اما کیفیت سجده کردن درختان؛
در منطقه‌ی گرمی مانند عربستان، یکی از بهترین نعمتها، نعمت سایه است، سایه‌ای که در بهشت نیز از بهترین نعمتها بشمار می‌آید.
رهبر اسلام، سایه‌ی درختان را در حالی ملاحظه می‌کرد که با جابجائی خورشید؛ سایه‌ی آنها نیز جابجا می‌شد، این جابجائی با کشیده شدن این سایه‌ها بر زمین صورت می‌گرفت؛ بنابراین از نظر او، درختان نیز با کشیدن سایه‌ی خویش بر زمین، مشغول سجده کردن الله هستند؛
أَوَ لَمْ يَرَوْاْ إِلَى مَا خَلَقَ اللّهُ مِن شَيْءٍ يَتَفَيَّأُ ظِلاَلُهُ عَنِ الْيَمِينِ وَالْشَّمَآئِلِ سُجَّدًا لِلّهِ وَهُمْ دَاخِرُونَ (نحل/48) آيا به چيزهايى كه الله آفريده است ننگريسته‏اند كه سايه‏هايشان از راست و چپ مى‏گردد و براى الله در حال سجدهمی‌کنند در حالیکه آنها سر بر خاك مى‏سايند.

دواب جمع دابه و به معنای جنبدگان است، منظور از جنبندگان تمام موجودات زنده، از کوچکترین تا بزرگترین آنها می‌باشد، زیرا؛
إِنَّ فِي خَلْقِ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ وَاخْتِلاَفِ اللَّيْلِ وَالنَّهَارِ وَالْفُلْكِ الَّتِي تَجْرِي فِي الْبَحْرِ بِمَا يَنفَعُ النَّاسَ وَمَا أَنزَلَ اللّهُ مِنَ السَّمَاءِ مِن مَّاء فَأَحْيَا بِهِ الأرْضَ بَعْدَ مَوْتِهَا وَبَثَّ فِيهَا مِن كُلِّ دَآبَّةٍ وَتَصْرِيفِ الرِّيَاحِ وَالسَّحَابِ الْمُسَخِّرِ بَيْنَ السَّمَاء وَالأَرْضِ لآيَاتٍ لِّقَوْمٍ يَعْقِلُونَ (بقره/164) همانا در آفرينش آسمانها و زمين و در پى يكديگر آمدن شب و روز و كشتيهايى كه در دريا روانند با آنچه به مردم سود مى‏رساند و آبى كه الله از آسمان فرو فرستاده و با آن زمين را پس از مردنش زنده گردانيده و در آن هر گونه جنبنده‏اى پراكنده كرده و گردانيدن بادها و ابرى كه ميان آسمان و زمين آرميده است براى گروهى كه مى‏انديشند واقعا نشانه‏هايى وجود دارد.

همانگونه که بیان می‌نماید، الله پس از بارانیدن باران است که زمین مرده را با پراکنده کردن جنبدگان، زنده می‌کند.
پس منظور از جنبندگان، تمام موجودات زنده هستند.
وَلِلّهِ يَسْجُدُ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَمَا فِي الأَرْضِ مِن دَآبَّةٍ وَالْمَلآئِكَةُ وَهُمْ لاَ يَسْتَكْبِرُونَ (نحل/49) و آنچه در آسمانها و آنچه در زمين از جنبندگان و فرشتگان است براى خدا سجده مى‏كنند و تكبر نمى‏ورزند.

و در بطور خلاصه الله بیان می‌نماید که؛
وَلِلّهِ يَسْجُدُ مَن فِي السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ طَوْعًا وَكَرْهًا وَظِلالُهُم بِالْغُدُوِّ وَالآصَالِ (رعد/15) و هر كه در آسمانها و زمين است‏خواه و ناخواه با سايه‏هايشان بامدادان و شامگاهان براى خدا سجده مى‏كنند.

برطبق دانش امروزی، دایره‌ی موجودات زنده خیلی بزرگ است و بستگی به استنباط ما از آن تغییر می نماید، هسته‌ی اولیه‌ی این موجودات و شاید نقطه‌ی مشترک آنها مولکول پیچیده‌ای با نام دزوکسی ریبونوکلئیک اسید. (DNA) اما آنچه را که بر سر آن توافق وجود دارد این است که ویروسها کوچکترین موجودات زنده بر زمین می‌باشند.
از سوی دیگر الله بیان مینماید که بسیاری از انسانها نیز الله را سجده می‌نمایند.
این سجده کردن برای آنها عبادت است.


===========================================
===========================================

دینداران کشور ما دو گونه هستند؛
گونه‌ی مهم آنها، دینداران حکومتی هستند؛ بسیاری از آنها بخاطر سجده‌ی زیاد، بر پیشانی شان پینه بسته است، این گروه از سجده کنندگان برطبق قرآن سجده ی آنها یا از روی اراده‌ی خویش است و یا مانند بسیاری از جنبدگانی از قبیل ویروسها، از روی اکراه می‌باشد و این اکراه آنها بخاطر ظاهر سازی است.
حکومت، جنبندگانی بنام بسیجی و سپاهی دارد که مانند دابه الارض ( سباء/14) به جان مردم می‌افتند.
اولا تفاوت این دو، در چیست؟
و ثانیا؛ آیا سجده ی آنها مانند ویروسها از روی اکراه است و یا مانند دینداران مومن، بر طبق خواست خویش می‌باشد؟